Stelling om te kraken

[Timo]

Majnu, het klopt dat

1...g5 niet goed is.

Het klopt ook dat

1...Tab8 2.Ta7 Tb1+ veel beter is voor zwart. Weliswaar kan wit aan het eind van je variant mat voorkomen met een damezet, maar zwart blijft oppermachtig.

Ook je laatste variant en oordeel kloppen,

het staat dan ongeveer gelijk.

Maar zwart

heeft iets beters dan 1...Tab8.

[Majnu]

Ik zie het niet.
Frank, ben je er nog?

[Timo]

Er zijn zelfs twee goede plannen, en (hint)

beide beginnen met een torenzet.

[Frank]

Ik zal eens een poging doen.

Het beste dat ik zo snel kan verzinnen is Tc4 (om de h en of g-pion te winnen)
iets als 1... Tc4 2.g5, hxg5, 3.hxg5 Tg4+ 4 Kf1 Txg5

Het tweede mogelijk plan is misschien Tc1 gevolgd door Td8 met Td1 en mat als dreiging. Om te mat voorkomen zou wit g5 moeten snel om het paard weg te jagen en de dame een veld te geven, maar dit gaat mis op Th8.
Zou neerkomen op
1... Tc1 2. Kg1 Td8 3. g5 hxg5 4. hxg5 Th8
maar is mis hier vast een paar zijvarianten en ik kan ook niet helemaal overzien of het echt mat gaat.

[Timo]

Niet slecht, Frank, helemaal niet slecht.

Inderdaad, 1...Tc4 2.g5 hxg5 3.hxg5 Tg4+ 4.Kf1 Txg5 is een mogelijke oplossing. Wel wint wit nog twee pionnen terug met 5.Txf7+ Kxf7 6.Dxa8, waarna de a-pion valt. De computer vindt het beter voor zwart, maar bijna zonder pionnen denk ik niet dat er reële winstkansen zijn.

Maar zwart kan ook echt voordeel vasthouden, en de tweede variant die je gaf is er dichtbij. Je moet hem alleen nog een beetje stroomlijnen.

[Timo]

Niets meer? Kom op, Frank, Majnu, Fred (e.a.)! Na mijn laatste hint kan het niet moeilijk meer zijn.

[Fred Lucas]

Even gespiekt bij Frank's tweede variant en jouw hint bijgevoegd. Ik vermoed dat

direct Th8 sterker is

[Timo]

Bijna, Fred! Op 1...Th8 kan wit nog steeds 2.g5 spelen: 2...hxg5 3.hxg5 en wits dreiging tegen f6/f7 is sneller dan wat zwart tegen de witte koning kan proberen. Je moet de variant nog wat meer versnellen: 1...Tc1+! 2.Kg2 Th8. Alleen zo komt de mysterieuze torenzet volledig tot zijn recht. Door het tussenschaak komen beide torens snel in het spel, en op 3.g5 volgt nu 3...hxg5 waarna 4.hxg5 verhinderd is wegens Th2 mat!

Wit kan na 2...Th8 niets zinnigs bedenken om de dreiging tegen f6 en f7 nieuw leven in te blazen, en dus moet zwart met zijn materiële overwicht en vrije a-pion kunnen winnen. Een korte variant, maar toch diep verborgen!

De bovenste stelling demonstreert al met al mooi de beperkingen van het menselijk waarnemingsvermogen (op ons niveau dan), want er is nog een derde, veel simpeler manier om het paard op f6 te redden. Die zag ik in de partij zelf ook niet (de stelling kwam met een kleine verandering voor in Frans Sanijs – Timo, OKU 2014), maar mijn schaamte daarover wordt wel verminderd doordat ‘jullie’ ’m ook geen van allen hebben gevonden. Het gaat zo: 1…Tc1+ 2.Kg2 Td8 3.g5 hxg5 4.hxg5 Pd7.

Zo simpel is het: het paard blokkeert de f-lijn, en als het wordt weggejaagd gaat het de zevende rij blokkeren. Die functiewisseling maakt het waarschijnlijk zo moeilijk te vinden. We zijn geneigd in hokjes te denken en zo’n aangevallen paard alleen als slachtoffer te zien. Overigens kan wit in deze stelling wel effectief klieren met z’n dame en uiteindelijk de a-pion winnen, zodat 2…Th8 toch beter is.

In de Pd7-variant dient 1…Tc1+ trouwens alleen om te zorgen dat er geen toren op a8 achterblijft. Meteen 1…Td8 faalt namelijk op 2.g5 hxg5 3.hxg5 Pd7 4.Txd7! Txd7 5.Dxa8.

[Fred Lucas]

Bijna, Fred!

Ik was niet duidelijk genoeg. Taal is ook zo ingewikkeld ...
'Direct' verwijst naar de tweede variant van Frank. In die variant wordt Td8 en pas in tweede instantie, niet direct, Th8 gespeeld.
Jij had al gezegd dat Frank's variant bijna klopte en alleen een verfijning nodig had. Deductie, iets anders dan 'meteen' Th8 zag ik niet op basis van die twee uitspraken

[Timo]

In that case, sir, we do have a reum!

[Timo]

Wit aan zet. Is dit remise of wint wit? Anders gezegd, heeft zwart een vesting?

[Fred Lucas]

Het lijkt me

dat wit met zijn koning naar f7 kan wandelen en met Dg8 mat zet?

[Timo]

Klopt, Fred. De enige poging van zwart om zijn stukken uit de knoop te halen, Lh8, Kg7, Th7 en dan Kh6, faalt op Dg6#.

[Fred Lucas]

De stelling herinnerde me aan mijn partij in de interne tegen Pieter, waar zwart ook niets anders kon spelen dan zijn koningsloper en de witte koning ongestoord kon naderen.

[HenkDizz]

f3-f4-f5 gevolgd door g5-g6 lijkt het me het meest efficiënte,Fred. (Afwikkelen naar het pionneneindspel is natuurlijk nog eenvoudiger, maar levert een minder fraaie slotstelling op)

Ik ben van CB10 op 11 overgestapt. Deze zat al 1,5 jaar in de doos (...) Straks over op 13 denk ik. (die vraag stond er nog)