De Rode Loper

Ze spelen wel slechter dan normaal, maar niet véél slechter. Ik vind het er heel behoorlijk uitzien. Fred moet veel hebben gehad aan het voorstellingsvermogen dat hij door alsmaar nadenken over zijn foto's heeft ontwikkeld! Een soort blindfotografie zonder af te drukken. Almers geheim ben ik nog niet op het spoor. Deden Fred en Almer om de beurt een zet en zo nee, hoe overlegden ze zonder dat Martijn het kon horen? Dat was effectief doofschaken!

Almer en Fred zaten naast elkaar, en met elkaar te smiezen. Martijn aan de overkant van de tafel. Bij Fred hebben noch ik, noch Martijn op enig moment de indruk gehad dat er bij hem onduidelijkheid bestond over de stelling. Over Almer heb ik me ook verbaasd. Sinds zaterdag kijk ik af en toe naar dat notatiebriefje op m'n bureau en probeer ik de partij te visualiseren. Dat wil natuurlijk maar matig. Ik dacht altijd dat dit enkel voor Goden als Anish was weggelegd. Maar nu Almer het ook blijkt te kunnen vraag ik me vertwijfeld af of ik wellicht visueel gehandicapt ben... ;-)

Ja, je verbaast je over de verschillen in aanleg op dat gebied. Als ik het probeer lukt het me nooit helemaal het bord in z'n geheel te overzien, lijnen en diagonalen raken vervormd. En Hans N, toch geen slechte schaker, kan zich helemaal niets voorstellen zonder bord en stukken. De discussie herinnert me aan een oud plan om een papieren schaakbord van zo'n 1 x 1 meter op te hangen aan de schuine wand van m'n slaapkamer, en daarop 's avonds in bed mentaal partijen uit een boekje na te spelen. Kijken of dat m'n visualisatievermogen verbetert.

Waarschijnlijk zijn mensen met een sterk vermogen om te visualiseren beter in het berekenen van (lange) varianten. Dit is blijkbaar niet gekoppeld aan een hogere speelsterkte. Wat natuurlijk logisch is aangezien speelsterkte door meer bepaald wordt dan alleen rekenvermogen. Je moet vooral weten wát je moet berekenen. En daarvoor is inzicht en kennis nodig.
Ik reken zelf zelden lange varianten uit. Na een halve zet of 8 komt mijn rekenhorizon in zicht. Vandaar dat positioneel schaken me beter ligt dan tactisch schaken.

Almer heeft zich ooit laten ontvallen dat hij daarin getraind is door Cor van Wijgerden (of die andere van de stappenmethode). Die zag toen een 1900 speler in hem. Als je zijn ratingcurve ziet, duurt dat nog een kleine 2 jaar voor hij zo ver is.

Ik reken zeker niet beter dan Majnu, maar heb wel een tactische stijl. Ook daar telt gevoel voor wat de beste zetten zijn.

Henk schreef: Inderdaad hebben ze vast 19 Ld5 niet gezien. En met een echt bord hadden ze vast het mat zien aankomen.

Volgens neuroloog Oliver Sacks verschillen mensen enorm in mentaal kunnen visualiseren.
Ld5 hebben Almer en ik gemist. Dat is een zet die met een bord makkelijker wordt gezien.
Zonder bord zie je minder. Blunderdrank en restaurantlawaai vermeerderen dat.

Timo schreef:De discussie herinnert me aan een oud plan om een papieren schaakbord van zo'n 1 x 1 meter op te hangen aan de schuine wand van m'n slaapkamer

Interessant. Mijn innerlijk oog ziet het schaakbord meestal 3-dimensionaal. Spelend met wit staat de zwarte koning niet 'hoog/bovenaan' op het bord maar 'verder/dieper' weg.

Dat vind ik dan weer interessant, Fred. Als ik het driedimensionaal probeer wordt het helemaal een knoeiboel. Sacks heeft ongetwijfeld gelijk. En misschien is er inderdaad een connectie met je visuele beroep. Wat ik trouwens ook interessant vind is dat mensen ondanks die grote verschillen in visuele begaafdheid op hetzelfde schaakniveau kunnen uitkomen. Zelfde spel, zelfde speelkracht, maar achter de schermen moet het heel anders werken. Nog een complicatie: de Canadese GM Suttles leerde pas op zijn 16e schaken, wat wel wordt gezien als verklaring voor het feit dat hij niet zonder bord kan visualiseren. Toch stond hij juist bekend om zijn grote tactische vaardigheden.

Ja Timo, interessante kwesties. Ik ben bang dat wij nooit precies zullen weten hoe een en ander werkt.
Misschien heeft fotografie invloed gehad. Zelf heb ik niet dat idee, maar het zou kunnen.
Vaststaat dat elk mens als beelddenker wordt geboren