De Rode Loper

In het geheim heb ik weer toegeslagen in een toernooi. Het ‘Leiden Chess Tournament’, B-groep, derde met 6½ uit 9. Gedeeld met drie anderen, waaronder Amersfoorter Ron Flohr.

Het begin ging niet zo voorspoedig. Ik had al snel twee nullen aan m’n broek en kwam op 1 uit 3. Het gevolg was dat ik de rest van het toernooi alleen maar spelers van rond 1700 tegen kreeg. Daar scoorde ik 4½ uit 5 tegen. In de laatste ronde kreeg ik wel een sterke tegenstander, maar net als Venus en Serena Williams was ik in het toernooi gegroeid en ik versloeg hem.

Een paar knettere stellingen die ik gehad heb, zal ik hier nog laten zien. Maar eerst mijn beste zet van het toernooi.

Timo Können – Jan van Amsterdam, achtste ronde

fenx*8/pp6/8/bpPNP3/3P4/1k6/4K3/8

56.Pb6

en de e-pion liep door. Mooi hè?

De eerste ronde ging alles nog volgens plan. Een rechtlijnige sloopklus.

Timo Können - Hugo van der Laan

Na 7...Pe8
fenx*r1bqnrk1/pppnppbp/3p2p1/6P1/3PP3/2N1B3/PPP1BP1P/R2QK1NR


Na 15.Pb1
fenx*r1b2rk1/p1nnqpb1/2pp2p1/4p1P1/1p1PP3/4BN2/PPP1BP2/1NKRQ2R


Na 22.Ph4
fenx*r1br1nk1/p3q1n1/3p1bp1/2pPp3/1p2P2N/4B1Q1/PPP1BP2/1NKR3R


En na 26.Lg5!
fenx*r1br4/p2kq1n1/3p1bQ1/2pPp1B1/1p2P3/8/PPP1BP2/1NK3RR


gaf zwart het op wegens onvermijdelijk stukverlies.

Timo schreef:In het geheim heb ik weer toegeslagen in een toernooi. Het ‘Leiden Chess Tournament’, B-groep, derde met 6½ uit 9. Gedeeld met drie anderen, waaronder Amersfoorter Ron Flohr.

Leuk, gefeliciteerd! Ruim een week dagelijks heen en weer? Lijkt me wel een belasting...

Heb een tijdje naar je paardoffer in ronde 8 gekeken. Kan inderdaad geen vlotte afwikkeling zonder vinden. Mooi.

't Is ook wel een belasting, Henk. Ik doe in zo'n week eigenlijk niet veel meer dan schaken en slapen. Maar dat heeft ook wel iets, je wordt er helemaal in ondergedompeld.

Zonder het paardoffer kan wit in principe ook winnen door met de e-pion te gaan lopen, waar zwart dan zijn loper voor moet geven. Maar dan wordt het drie zwarte pionnen tegen twee witte plus een paard dat nogal ver weg staat. Dat kan eng worden, je moet uitkijken dat er geen zwarte pion promoveert.

In de tweede ronde ging er echter ‘iets’ niet helemaal goed.

René Lasschuit – Timo Können

1.e3

Hier valt iets voor te zeggen als je graag Frans speelt.

1…e5 2.d4 d5

fenx*rnbqkbnr/ppp2ppp/8/3pp3/3P4/4P3/PPP2PPP/RNBQKBNR


Objectief gezien nogal gewaagd. Ik speel met wit het gambiet 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Le3 dxe4 4.Pd2 en wilde hier hetzelfde doen met een tempo minder: 3.dxe5 Le6. Mijn tegenstander deed echter zonder nadenken zijn volgende zet.

3.Pf3 e4 4.Pfd2 f5 5.c4 c6 6.Pc3 Pf6

fenx*rnbqkb1r/pp4pp/2p2n2/3p1p2/2PPp3/2N1P3/PP1N1PPP/R1BQKB1R


Achteraf had ik spijt dat ik niet eerst Le6 had gespeeld. Na 7.Db3 Dd7 ontstaan er dan stellingen die ik goed ken uit de ‘spiegelbeeldige’ opening (1.e4 e6 2.d4 d5 3.Le3 Pf6 4.e5 enz.).

7.Db3

Want nu kan Le6 niet meer. Niet dat zwart slecht staat, overigens.

7…Le7 8.Le2 0–0 9.0–0 Kh8 10.f3 Pa6!?

fenx*r1bq1r1k/pp2b1pp/n1p2n2/3p1p2/2PPp3/1QN1PP2/PP1NB1PP/R1B2RK1


Hier was ik wel een beetje trots op. Zwart geeft wit de kans een dubbelpion te creëren, in de overtuiging dat zijn open lijnen en actief stukkenspel daar voldoende compensatie voor geven. Een mogelijk alternatief was eerst b6 en dan pas Pa6.

11.cxd5 cxd5 12.Lxa6 bxa6 13.Pdb1?!

Wel erg ‘subtiel’ (lees: traag).

13…Ld7 14.Pa4 Da5 15.Pbc3 Tab8 16.Dd1 Tfc8

fenx*1rr4k/p2bb1pp/p4n2/q2p1p2/N2Pp3/2N1PP2/PP4PP/R1BQ1RK1


Met enige hulp van zijn tegenstander heeft zwart een mooie drukstelling opgebouwd. Mijn fout in het vervolg is dat ik denk dat de witte stelling wel ‘vanzelf’ zal instorten als ik er meer stukken bijhaal.

17.Ld2 Lb4?! 18.Pc5! Lb5 19.Tf2 Dd8 20.fxe4 fxe4

fenx*1rrq3k/p5pp/p4n2/1bNp4/1b1Pp3/2N1P3/PP1B1RPP/R2Q2K1


21.P3xe4!

Wint een pion. Een bekend trucje uit het Frans, zei mijn tegenstander.

21…Pxe4 22.Pxe4 Le7 23.Pc5!

fenx*1rrq3k/p3b1pp/p7/1bNp4/3P4/4P3/PP1B1RPP/R2Q2K1


Gerechtvaardigd door een ander trucje: 23…Lxc5 24.dxc5 Txc5? 25.Lb4! met materiaalwinst (Tf8+). Hiermee werd het zo’n treurige stelling (minuspion, dubbelpion, koningsaanval van wit) dat ik de partij ondanks hardnekkig verdedigen niet meer kon redden.

Subtiel paardzetje Timo!

Een ongelukje, dacht ik na de vorige partij. Maar in de derde ronde ging het opnieuw fout.

Karl Baak - Timo Können

1.Pf3 Pf6 2.c4 c5 3.Pc3 d5 4.cxd5 Pxd5 5.e4 Pb4 6.Lc4

fenx*rnbqkb1r/pp2pppp/8/2p5/1nB1P3/2N2N2/PP1P1PPP/R1BQK2R


Dit is theorie, maar dat wist ik niet. Ik dacht meer aan een blunder.

6…Pd3+ 7.Ke2 Pf4+ 8.Kf1

fenx*rnbqkb1r/pp2pppp/8/2p5/2B1Pn2/2N2N2/PP1P1PPP/R1BQ1K1R


Inmiddels begreep ik het. Wit heeft de rokade opgegeven en zijn d-pion blijft achter, maar in ruil daarvoor krijgt hij een grote ontwikkelingsvoorsprong. Dit maakte mij enigszins zenuwachtig. Was ik in de val getrapt en in een onspeelbare stelling terechtgekomen?

8…Le6

Niet goed. Dé zet is hier 8…Pe6, waarna de stelling zeker speelbaar is. Vrijwillig voor de vijfde keer met dit paard spelen was echter iets dat ik automatisch had verworpen.

9.Lb5+ Ld7 10.d4 Pe6

fenx*rn1qkb1r/pp1bpppp/4n3/1Bp5/3PP3/2N2N2/PP3PPP/R1BQ1K1R


Zoals dat vaak gaat stapelen de fouten zich op. Hier dacht ik dat 10…cxd4 slecht was wegens 11.Dxd4, maar de dame is gemakkelijk te verdrijven met a6, b5 en Pc6.

11.Lxd7+ Pxd7 12.d5 Pc7 13.Lf4

Fenx*r2qkb1r/ppnnpppp/8/2pP4/4PB2/2N2N2/PP3PPP/R2Q1K1R


13…f6

Beter gewoon g6, maar de boeken van Euwe hebben me een bijgelovige angst bijgebracht voor een pionnenduo op d5 en e5. (‘Als beide centrumpionnen de middenlinie overschrijden, gaat dit doorgaans met groot voordeel gepaard.’ Huuuu.)

14.e5 fxe5 15.Lxe5 Pxe5 16.Pxe5 Dd6

Verdedigt tegen Dh5+ en Pxg6. Daarbij had ik een kleinigheidje over het hoofd gezien.

17.Da4+

Fenx*r3kb1r/ppn1p1pp/3q4/2pPN3/Q7/2N5/PP3PPP/R4K1R


Namelijk dat Dd7 nu niet kan. Op Kd8 komt Pf7+. Het lijkt uit, maar ik vond nog iets.

17…b5 18.Pxb5 Da6!

Zo had ik toch nog wat aan het afdwingen van Kf1. Wit moet dames ruilen. Hij houdt echter een pluspion bij zeer goede stelling en staat nog steeds straal gewonnen.

19.Dxa6 Pxa6 20.Pc6

Fenx*r3kb1r/p3p1pp/n1N5/1NpP4/8/8/PP3PPP/R4K1R


In het vervolg versmaadde wit echter de pion op a7 en bracht zelf een schijnoffer van een pion, waarna hij vergat die pion terug te winnen. Zo kwam het wonderlijk genoeg nog gelijk te staan:

Fenx*r7/pkn1r2p/3b2p1/2pp4/N7/1P1N2P1/P4PKP/4R2R


In deze stelling (en tijdnood) produceerde ik echter het hemeltergende

31…Pe6?? 32.Txe6! Txe6 33.Paxc5+ 1–0

Dit soort fouten bepalen het verschil tussen goede en matige vorm. De vorige zomer speelde ik in Hilversum ook zo’n negenrondig toernooi. Uit allerlei ‘hopeloze’ stellingen wist ik toen nog remise te slepen, omdat ik nauwelijks rekenfouten maakte. Zelfs uit deze stelling haalde ik met zwart nog een half punt:

fenx*r1bqr1nk/8/p2BBnQp/1p3N2/3Pp2P/2P3P1/P1P2P2/R3K2R

(Zwart, aan zet, speelde Ta7)

Maar gewoon verliezen heeft ook z'n voordelen, zoals we zullen zien.

Lekker bezig Timo! En 6 uit 9 is best goed toch ?!

6½, Peter, 6½. Daar ben ik zeker tevreden mee. Maar er is niets tegen je nederlagen ook te laten zien, als ze interessant zijn.

Ik ben een echte kleinejongetjesmepper. Tegen jeugdspelers heb ik langzamerhand een monsterscore opgebouwd. Ook in dit toernooi was het weer twee keer raak. Het waren ook mijn spectaculairste partijen.

Timo Können – Martijn van Andel, vierde ronde

1.d4 Pf6 2.Pc3 e6 3.e4 Lb4

Deze natuurlijke zet is niettemin fout.

Fenx*rnbqk2r/pppp1ppp/4pn2/8/1b1PP3/2N5/PPP2PPP/R1BQKBNR


4.e5 Pd5 5.Dg4

En wel hierom.

Fenx*rnbqk2r/pppp1ppp/4p3/3nP3/1b1P2Q1/2N5/PPP2PPP/R1B1KBNR


5…Pxc3 6.Dxg7 Tf8 7.a3

Fenx*rnbqkr2/pppp1pQp/4p3/4P3/1b1P4/P1n5/1PP2PPP/R1B1KBNR


Om na een aftrekschaak op b4 te slaan. Daarna is Lg5 dodelijk. Dat komt ook als zwart La5 speelt.

7…Dh4

Zwart ziet het en besluit dan maar op tegenaanval te spelen.

8.axb4 Dxd4

Fenx*rnb1kr2/pppp1pQp/4p3/4P3/1P1q4/2n5/1PP2PPP/R1B1KBNR


Het idee is dat bxc3 nu nog steeds niet kan. En heel even dreigt er mat op d1. Maar wit heeft nog meer pijlen op zijn boog.

9.Lh6

Dekt het mat en wint minstens de kwaliteit.

9…Dxb4

fenx*rnb1kr2/pppp1pQp/4p2B/4P3/1q6/2n5/1PP2PPP/R3KBNR


10.bxc3

Riskant! Ik zag dat ik een toren kon winnen tegen drie pionnen - wit kan namelijk nooit op a1 slaan vanwege Dxf8 mat - en kon die verleiding niet weerstaan. Als ik deze stelling nog eens krijg kies ik voor 10.Dxf8+Dxf8 11.Lxf8 Kxf8 12.bxc3.

Fenx*rnb2k2/pppp1p1p/4p3/4P3/8/2P5/2P2PPP/R3KBNR

analysediagram


Het materiaalvoordeel is dan minder, maar de winst gemakkelijker.

10...Dxc3+ 11.Ke2 Dxc2+ 12.Kf3 Dc3+ 13.Kf4 Db4+ 14.Kg3 d5 15.Dxf8+ Dxf8 16.Lxf8 Kxf8

Fenx*rnb2k2/ppp2p1p/4p3/3pP3/8/6K1/5PPP/R4BNR


Zwart heeft een toren minder, maar vier verbonden vrijpionnen. Een toren is een toren, had ik al die tijd gedacht, maar nu begon ik me toch wat zorgen te maken.

17.Ld3 Kg7 18.Ta4?

Tijdverlies. Een actie op de koningsvleugel zou veel te lang duren, in de tussentijd is er allang een pion naar dame gelopen.

18…h6 19.f4 c5 20.Pe2 c4 21.Lc2

Fenx*rnb5/pp3pk1/4p2p/3pP3/R1p2P2/6K1/2B1N1PP/7R


21…Pc6

21…b5! was beter. Nu wordt het erg moeilijk de b-pion nog naar voren te brengen.

22.Tb1 a6? 23.Kf2 b5?

Fenx*r1b5/5pk1/p1n1p2p/1p1pP3/R1p2P2/8/2B1NKPP/1R6


Kost een pion. Maar na 23…Tb8 blokkeert wit de boel met Tb6.

24.Txb5 axb5 25.Txa8 Lb7 26.Ta1 d4 27.Le4 d3 28.Lxc6 Lxc6 29.Pd4 Le8 30.Ke3 b4 31.Tc1

Fenx*4b3/5pk1/4p2p/4P3/1ppN1P2/3pK3/6PP/2R5


31…d2 32.Kxd2 c3+ 33.Kc2 La4+ 34.Pb3 Lc6 35.Kd3 Lb5+ 36.Kd4 La4 37.Kc4

Fenx*8/5pk1/4p2p/4P3/bpK2P2/1Np5/6PP/2R5


Zwart geeft het op.

De toren was toch echt wel sterker, zelfs als zwart minder fouten had gemaakt.

In de vijfde ronde kreeg ik met zwart het Weens te bestrijden. Ik herinnerde me hoe Rody, met zwart, me in deze opening eens in moeilijkheden had gebracht door al meteen mijn damevleugel op slot te zetten. Dat ging ik nu zelf doen, niet beseffend dat de stelling er minder geschikt voor was dan die van Rody toen.

Otto Berger – Timo Können

Stelling na 9…c4

Fenx*rnb1k2r/pp2bppp/8/q2pP3/2pP4/2P2N2/P1PBB1PP/R2QK2R


Dit bedoel ik. Rody had al een loper op f5 en kon met Da4 pion c2 aanvallen. Misschien had ik alsnog Lf5 moeten doen.

10.0–0 0–0 11.Lg5

Een kloek besluit. Hij offert pion c3.

Fenx*rnb2rk1/pp2bppp/8/q2pP1B1/2pP4/2P2N2/P1P1B1PP/R2Q1RK1


11...Lxg5 12.Pxg5 h6 13.Ph3 Lxh3 14.gxh3 Dxc3

Fenx*rn3rk1/pp3pp1/7p/3pP3/2pP4/2q4P/P1P1B2P/R2Q1RK1


Het ziet ernaar uit dat hij goede compensatie heeft.

15.Tf3 Db2?

Uit hebzucht gespeeld. Als zwart wil winnen moet hij Da5 of Db4 proberen. Ik was domweg vergeten dat b7 komt te hangen.

16.Tb1 Dxa2

Fenx*rn3rk1/pp3pp1/7p/3pP3/2pP4/5R1P/q1P1B2P/1R1Q2K1


Nu kan wit als hij wil remise maken met 17.Ta1 Db2 18.Tb1 enz. Ik had namelijk ook over het hoofd gezien dat 18…Da3 niet kan! Kennelijk had ik m’n dag niet. Maar mijn tegenstander zag het ook niet…

17.Txb7 Da6

Nu is het wel weer in orde voor zwart.

18.Db1 Pc6 19.c3 Tab8

Fenx*1r3rk1/pR3pp1/q1n4p/3pP3/2pP4/2P2R1P/4B2P/1Q4K1


20.Tfxf7??

Een passende apotheose van het foutenfestival.

20...Txf7 21.Txb8+ Pxb8 22.Dxb8+ Tf8

Fenx*1Q3rk1/p5p1/q6p/3pP3/2pP4/2P4P/4B2P/6K1


En wit kon opgeven, wat hij tien zetten later ook deed. Er was tussendoor nog wel een leuk momentje:

Fenx*6k1/6p1/7p/pr1pP3/2pP4/2P3KP/7P/3B4


Wit heeft net 29.Ld1 gespeeld om de a-pion te stoppen, maar er volgde 29…Tb3!

Timo schreef:In het geheim heb ik weer toegeslagen in een toernooi.

In het geheim stijgt je rating nog snel boven de 2000 als je zo doorgaat!
Gefeliciteerd!